Persovdnadiehtovuogádat
RuovttusiiduPersovdnadiehtovuogádat
Lasáhusat! Áigi fas:Ráddjejuvvon áiggi fálaldat - Oaččut lasáhusa kurssaid DÁL!
Áigi fas:08:36:53
Sami (North), Ovttastuvvan Stáhtat
Álggat oahppat
Oppalaš mearrádusat
Dát njuolggadusat gustojit persovdnadieđuid gieđahallamii maid bálvalusfálaldat jođiha.
Persovdnadieđut maid bálvalusfálaldat gieđahallá, čuvvot GDPR ja lága dieđuid iešmearrideami ja diehtofriddjavuođa birra.
Vejolaš dilálašvuođain ii gieđahala Bálvalusfálaldat persovdnadieđuid mat gullet erenoamáš kategoriijai dahje rehkenastojuvvo erenoamáš dieđuid. Ja ii oaččo ja bivdá persovdnadieđuid olbmuin geat eai leat vuoigadahtton.
Dáid njuolggadusaid viidodat ii leat gokčojuvvon juridihkalaš olbmuid gieđahallamis ja dieđuid gieđahallamis, maidda son gii lea persovdnadieđuid ii sáhte identifiseret.
Bálvalusfálaldat addá dieđuid dáid njuolggadusaid ja dan dulkoma birra elektrovnnalaččat ohcamušaide mat sáddejuvvojit almmolaš e-poastačujuhussii.
Bálvalusfálaldat bidjá erenoamáš fuomášumi olbmuid suodjaleapmái, dárkilisvuhtii ja luohtehahttivuhtii, geat bohtet oktavuođas dainna, eastadan dihte persovdnadieđuid mat addojuvvojit goalmmát beallái dušše nuppi bealis ja ráddjejuvvon vurkenvuoiŋŋas.Ovddit mihttomeriid ektui dahká Bálvalusfálaldat nu ahte sihkkarastá ahte guoskevaš persovdnadieđuid gieđahallama prinsihpat leat ollásit, ráddjemeahttumat ja vaikko makkár dilis persovdnadieđuid gieđahallama áigge:
a. Lágalašvuođa, vuoiggalaš prosedyra ja čielggasvuođa prinsihpa: Persovdnadieđut galget gieđahallot lágalaččat ja vuoiggalaš ja čielga vuogi mielde diehtosubjeavtta várás.
b. Ulbmilprinsihppa: persovdnadieđut galget čohkkejuvvot dušše dihto, čielga ja legitima ulbmilii, eaige gieđahala daid soahpameahttun vuogi mielde dáinna mihtuiguin.
c. Diehtojuohkinprinsihpa: Persovdnadieđut galget leat dohkálaččat ja relevánta diehtojuohkima ulbmiliidda ja leat ráddjejuvvon dárbbašlaš.
d. Dárkilis prinsihpa: Persovdnadieđut galget leat dárkilat ja ođasmahttojuvvon. Buot dohkálaš doaibmabijut galget čađahuvvot vai sáhttá dakkaviđe heaittihit dahje rievdadit eahpedárkilis persovdnadieđuid diehtojuohkima ulbmiliidda.
e. Ráddjejuvvon vurkenprinsihpat: Persovdnadieđut galget vurkejuvvot dakkár hámis mii dahká ahte diehtosubjeavttat sáhttet identifiserejuvvot dušše dan áigái mii lea dárbbašlaš olahit persovdnadieđuid mihttomeriid. Persovdnadieđuid sáhttá vurket dušše guhkit áiggi, jos persovdnadieđut gieđahallojuvvojit almmolaš beroštumiid, dieđalaš ja historjjálaš dutkama dahje statistihkalaš ulbmiliid arkiverema várás.
f. Integritehta- ja luohtehahttivuođaprinsihppa: Persovdnadieđut galget gieđahallot nu ahte, go geavaha heivvolaš fágalaš dahje organisašuvnnalaš doaibmabijuid, de persovdnadieđuid rivttes sihkarvuohta, earret eará lobihis dahje lágahis dieđuid suodjaleapmi, jávkan, jávkan dahje vahágat.
g. Vástádusprinsihppa: Diehtobearráigeahčču lea ovddasvástádus konkrehta prinsihpain ja galgá sáhttit vuođuštit čuovvoleami.
Bálvalusfálaldat várre vuoigatvuođa ovttabealat rievdadit dáid njuolggadusaid, almmá persovdnadieđuid erenoamáš mieđihemiid haga.Dán áššis geatnegahttá Bálvalusfálaldat almmuhit dálá njuolggadusa veršuvnna ja seammás sihkkarastit ahte Neahttasiiddus leat ovddit veršuvnnat iežaset neahttasiidduin sihkkarastin dihte ahte persovdnadieđuin maid dat hálddaša, leat rivttes dieđut Bálvalusfálaldaga diehtojuohkindoaimma birra.
Go vuoigatvuođalaččat addet persovdnadieđuid Bálvalusfálaldahkii, de julggaštuvvo ahte son lea šaddan diehtit dáid njuolggadusaid veršuvnna birra mii lea fámus dieđuid addima áigge ja dohkkeha dan mearrádusaid erenoamážit.
Diehtojuohkinoperašuvnnat, daid gáldu ja láhkavuođđu, gieđahallandieđuid viidodat, diehtogieđahallama bistima, diehtogieđahallama viidodaga.Diehtojuohkindoaimmat
Go čađahat fágalaš bargguid mat gusket diehtojuohkindoaimmaide, de Bálvalusdieđiheaddji čállá, hálddaša, sirdá, sirdá dan čielga nummiris nu ahte sáhttá lásset ja heaittihit persovdnadieđuid mat ovdal leat addojuvvon persovdnadieđuid olbmui (jus lágalaččat vuođđuduvvon).
vuohki movt diehtojuohkin
Persovdnadieđut vurkejuvvojit ja gieđahallojuvvojit IT-fierpmádagain, dihtoriin.
láhkavuođđu diehtojuohkimii
Persovdnadieđuid gieđahallama láhkavuođđu regulere luondduolbmuid suodjaleami persovdnadiehtojuohkima ja dákkár dieđuid friddja vuolgga ja dan heaittiheami ektui.
Bálvalusfálaldat galgá eaktodáhtolašvuođain čállit ja hálddašit persovdnadieđuid mat leat addojuvvon ja hálddaša persovdnadieđuid mat addojuvvojit šiehtadusaide kundaraoktavuođaid ásaheapmái Persovdnadieđuid mieđiheami vuođul.
Go galgá gaskkustit persovdnadieđuid ja bálvalusfálaldaga, earret eará signálaid ođasreivviide, e-poastta bokte ja sosiála mediaid sisačálihemiid bokte, de sáhttet sii addit Bálvalusfálaldagaid persovdnadieđuid eaktodáhtolaš bidjama vuođul.
Jus Persovdnadieđut fertejit váldit eret iežas mieđiheami iežas persovdnadiehtogieđahallamii, muhto Bálvalusfálaldat geavaha bures vuođđuduvvon láhkavuođu lágas meroštallojuvvon láhkabidjama vuođul, de sáhttá Bálvalusfálaldat sirdit láhkavuođu persovdnadieđuid gieđahallamii almmá persovdnadieđuid mieđiheami haga.
Diehtojuohkinguovlu
Persovdnadieđuid viidodat mii addojuvvo bálvalusfálaldahkii galgá leat olles rádji .
Kundaoktavuođat: poasta ja bissovaš čujuhus, persovnnalaš identifikašuvdnanummir, e-poastačujuhus, telefovdnanummir.
Jos šiehtadusaid ja dokumeanttaid čađaheapmi gáibiduvvo: olles namma, riegádanbáiki ja áigi, de eadni namma, poasta ja fásta čujuhus, persovnnalaš identifikašuvdna- ja hálddahuslaš ID-nummir, skuvla ja fágalaš gelbbolašvuohta, dokumeantta kopiija alimus gelbbolašvuhtii, vearroidentifikašuvdnanummirii .
elektrovnnalaš gulahallama áigge: gulahallama namma ja e-poastačujuhus, čállosa stáhtus. Sosiála mediasiiddu doaimmas, kommunikašuvdna siidduid gallededdjiiguin, sáhttet galledeaddjit sáddet cealkámušaid ja dieđuid bálvalusfálaldahkii, dahje jearrat bálvalusfálaldaga álggahanskuvlejumi. Bálvalusfálaldat sáhttá vástidit gažaldagaid ja cealkámušaid dahje sáddet vástádusdieđu jus lea dárbu.
Diehtojuohkima bistima
Bálvalusfálaldat lea gieđahallan persovdnadieđuid mat leat gieđahallon Persovdnadiehtoeaiggáda mieđiheami vuođul dassážii go dan bidjan lea váldon eret; Go ii leat eretcealkin, de dat dábálaččat gieđahallá dan 5 jagi maŋŋá vuoigatvuođa heaittiheami. Don sáhtát váldit ruovttoluotta iežat mieđiheami iežat persovdnadieđuide goas beare. Biebmoruđaid váldin ii váikkuhan dohkkeheami -vuođđuduvvon diehtogieđahallama lágalašvuhtii ovdal go váldojuvvojit eret.
Dieđut mat dárbbašuvvojit čađahit šiehtadusa mas guoskevaš bealit leat persovdnadieđuid eaiggát ja nubbi lea bálvalusfálaldat; ja jus diehtojuohkin gáibida gaskaboddosaš láhkageatnegasvuođa deavdit guoskevaš láhkageatnegasvuođa áigodahkii mii lea meroštallojuvvon guoskevaš dokumeanttaid sektornjuolggadusain, beroškeahttá persovdnadieđuid mieđiheamis.
diehtojuohkima viidodat
Diehtoproseassa vuoigatvuođat ja geatnegasvuođat mat gusket persovdnadieđuid gieđahallamii, mearriduvvo Bálvalusfálaldat diehtobearráigeahččin erenoamáš diehtogieđahallanlágaid siskkobealde.
Bálvalusfálaldat addá vejolašvuođa čađahit fágalaš bargguid mat gusket diehtojuohkindoaimmaide buot bargiide diehtoproseassain.
Bálvalusfálaldagas lea ovddasvástádus diehtogieđahallama lágalašvuođas diehtostivrejeaddjin. Diehtogieđahalli vuodjinkoarta galgá leat dáin njuolggadusain ja ii sáhte viiddiduvvot daidda, Diehtobearráigeahčču sáhttá gieđahallat iežas máhtu persovdnadieđuid dušše Bálvalusfálaldaga mearrádusaid mielde diehtobearráigeahččin ja dáid njuolggadusaiguin, gieđahallojuvvo, ii galgga gieđahallat, heaittihit ja giddejuvvot jus lea bures vuođđuduvvon gáibádusa vuoigatvuođalaččaide.
Bálvalusfálaldat ii galgga njuolggadusaid mielde ovddidit goalmmát bealiid goalmmát bealiid mat leat čállojuvvon goalmmát beallái čálalaččat dahje, go ii leat heivvolaš láhkavuođđu, ja dan láhkageatnegasvuođa ollašuhttima várás.Ovddit čuoggá haga galgá Bálvalusfálaldat ovddidit rehketdoalu mii lea addojuvvon studeanttaide ja studeanttaide ja studeanttaide ja kundariid klieanttaide ovddit mánu rájes, vai deavdá bálvalusfálaldaga lágalaš geatnegasvuođaid.
, erenoamáš áššiin, galgá Bálvalusfálaldat gáibádus addit dieđuid, dieđihit dieđuid dahje dokumeanttaid gávdnamis eará orgánaid gáibádusaide duopmostuolu, áššáskuhtti, dutkan-, rihkkuneiseválddi, hálddahuslaš eiseválddi dahje eará orgánaid lobi jus lea lobi oktavuođas. Dáin áššiin Bálvalusfálaldat almmuha dušše gáibideaddji orgána ja dan muddui mii lea deaŧalaš olahit gáibádusa ulbmila.
Automatiserejuvvon diehtogieđahallan lea oassi ođasreivveabonnemeanttas, mii sáddejuvvo automáhtalaččat abonneanttaide, daid mieđihemiin ja dieđuiguin maid persovdnadieđut leat addán vuoigatvuohta ođasreivviide, automáhtalaččat, ovddalgihtii čállojuvvon njuolggadusaid vuođul.Sáhtát heaittihit ođasreivviid birra goas beare, ráddjema dahje vuođušteami haga, ja neahttasiidduin mii boahtá ovdan liŋkkas ođasreivve instrukšuvnnaid vuođul.
Bálvalusfálaldat lea geatnegahtton heaittihit makkárge persovdnadieđuid mat leat heaitán gieđahallamis dahje lobihis.Bálvalusfálaldat gohčču persovdnadieđuid vuoigatvuođaid mat leat vuođđun prosessorii čájehit maŋŋoneami haga ahte persovdnadieđut gávnnahit ahte goalmmát bealli lea lobihis vuoigatvuođaid addimis vuoigatvuođaeaiggáda persovdnadieđuid dahje jus 16-jahkásaš máná persovdnadieđut leat ožžon bálvalusfálaldagas.
Bálvalusfálaldat galgá čađahit heivvolaš sihkarvuođadoaibmabijuid mat hehttejit persovdnadieđuid proseassas almmuhuvvot, jávkadit, jávkat dahje billašuvvat makkárge dilálašvuođain.Go galgá čađahit gáibádusaid dáid diehtosihkarvuođadoaibmabijuide, de lea bálvalusfálaldat ráhkadan IT-birrasa persovdnadieđuid hálddašeapmái nu ahte deavdá čuovvovaš eavttuid:
a. IT-vuogádat lea čeahppi ráddjet beassama dieđuide mat leat gieđahallon, mii mearkkaša ahte dieđut galget suodjaluvvot lobihis goalmmát bealis.
b. Persovdnadieđuid automatiserejuvvon gieđahallama áigge eastada lobihis dieđuid sisačáliheami, geavahit diehtogieđahallanvuogádagaid lobihis olbmuid bokte, eastadit geavaheami diehtojuohkinrusttegiid geavaheami bokte, dieđuid sisačáliheami birra ja dieđuid rievdadeami birra dieđuid sirdima birra rievdaduvvojit.
c. Vearrámusat mat raporterejit automatiserejuvvon gieđahallama áigge dahkkojit ja defekta dieđut heaittihuvvojit.
d. Sihkkarastin dihte ahte dieđut suodjaluvvojit dahje fas álggahuvvojit jus šaddá heajos dilli lihkohisvuođas jávkama ja vahága vuostá ja rievdadusaid teknihkas mii geavahuvvo.
Bálvalusfálaldaga IT-vuogádat addá vuorddekeahtes suodjalusdási ja lea suodjaluvvon dihtor-guoskevaš rihkkosiid vuostá. Operatevra fállá sihkarvuođa beassansániid suodjaleapmái, buollinmuora, serversihkarvuođaprosedyraide.
Diehtosuodjalandáhpáhus lea sihkarvuođaváddu mii dagaha lihkohisvuođa dahje láhkarihkkun, vahága, rievdadusaid, lobihis gulahallama dahje lobihis beassama persovdnadieđuide mat sirdojuvvojit, vurkejuvvojit dahje muđui hálddašuvvojit.Jus diehtosuodjalandáhpáhusas lea jáhkehahtti ahte lea stuora riska luondduolbmuid vuoigatvuođaide ja friddjavuođaide, de galgá diehtobearráigeahčču dieđihit diehtosuddjendáhpáhusa diehtosubjeavtta almmá menddo stuora maŋŋoneami haga. Dieđut mat addojuvvojit diehtofáddái, galget čielgasit ja čielgasit ovdanbuktojuvvot diehtosuodjalandáhpáhusa lundui.
<> Áššáskuhtton sáhttá gustot Diehtostivrejeaddjii:a. dieđihit iežat persovdnadieđuid iežat persovdnadieđuid hálddašeami birra,
b. Vealaheami oktavuođas du persovdnadieđuin
c. du persovdnadieđuid heaittiheapmi dahje hehtten.
Dasa lassin sáhttá guoskevaš olmmoš protesteret iežas persovdnadieđuid gieđahallama vuostá.
Bálvalusfálaldat galgá oppalaččat addit čálalaččat ohcama ollašuhttimii dohkálaš áigemeari siste ohcamuša vuostáiváldima rájes, muhto eanemustá 25 beaivvi siste.